zaterdag 26 mei 2018

Van oude houtstapel naar een permacultuurprojekt: Hügelkultur.



Toen ik half april één van mijn zeldzame opruimbuien had, ontdekte ik achter onze vuilcontainers een minstens 20 jaar oude, vergeten stapel haardhout.
Oud, deels vermolmd hout: ideaal om te gebruiken in een bijzonder permacultuurprojekt: een Hügelkultur.
Dat wil kortgezegd zeggen: een sleuf in de grond graven, de aarde aan beide zijden opzij scheppen, het hout in de sleuf opstapelen tot een aantal decimeters boven het maaiveld.
Het hout afdekken met los snoeimateriaal / bladafval, het geheel flink inwateren met de tuinslang. Daar bovenop een laag compost en dan weer afdekken met de opzij geschepte grond.
Deze methode had ik drie jaar eerder met een variant in het klein toegepast in een paar bakken en teilen ( zie hier voor de uitgebreide uitleg).

De clou is, dat je een flinke hoeveelheid houtachtig materiaal hebt ingegraven, dat langzaam zal vergaan, zoals dat ook in een bos gebeurt. Het materiaal is vochthoudend, werkt als een spons en verteert de komende jaren langzaam waarbij heel geleidelijk de voedingsstoffen vrijkomen.
Het was Sepp Holzer, een Oostenrijker, die op arme grond boerde, die als vader van de Hügelkultur wordt beschouwd. Na een storm in de jaren zestig van de vorige eeuw sneuvelden in zijn directe omgeving veel bomen. Hij kwam toen op het idee om van de stammen, takken en het lossere materiaal grote langwerpige heuvels aan te leggen, die af te dekken met grond en ze te beplanten.
Met groot succes, het loont de moeite het project op internet te bekijken.
Hieronder laat ik stapsgewijze zien, hoe ik te werk ben gegaan.

Een sleuf graven en de uitgegraven grond terzijde leggen, grof, al wat verwerend hout stapelen:


Losser materiaal toevoegen:





Zeer goed inwateren:


Afdekken met compost:


De terzijde gelegde aarde opbrengen, inplanten, inzaaien en liefst mulch aanbrengen:


Het aardige is, dat je je grondoppervlak twee maal zo groot maakt; grofgezegd krijg je een gelijkzijdige driehoek met twee opgericht zijden om in te planten. Als je de heuvel in de richting oost-west aanlegt, krijg je een noord en een zuidzijde met een zonnige en een schaduwrijke kant.
Dat verruimt de mogelijkheden van je plantenkeuze.

Ik heb bovenop de heuvel wat jonge Bulgaarse ui (Nectaroscordum siculum), een brave hendrik en een aardbei ingeplant. En verder al mijn oudere zaad van snijsla, snijbiet e.d. als polycultuur uitgeworpen om zo de heuvel zo snel mogelijk te laten begroeien.
Dit was tot nu toe niet succesvol, (zie de recente eerste foto) het heeft de laatste maand in zuid-oost Friesland nauwelijks een millimeter geregend.

Mijn ervaring met de Hügelkultur-bakken, die ik in het voorjaar van 2015 inrichtte, zijn positief.
Niet alles wil daar goed groeien, ze staan op een schaduwrijke plek. Ook zal de schimmeldominante grond, die door het verterende hout ontstaat, bepaalde planten niet doen aanslaan. Daar wees Cin van Le fabuleux jardin mij destijds al op, ze stuurde daarover deze link
Maar de vochthuishouding is heel goed, ik hoef ze nauwelijks te besproeien.

Ik heb de heuvel nog niet afgedekt met een mulchlaag. Ik was bang dat de kleine zaadjes dan helemaal niet zouden opkomen. Wellicht is het beter, dat wel te doen als het zaad tóch niet wil opkomen, gezien de aanhoudende droogte. Dan zou ik vóórgekweekte planten tussen de mulch kunnen zetten.

Ik hoop over niet al te lange tijd een goed begroeide heuvel te laten zien.

22 opmerkingen:

  1. Wat interessant , ik heb ook nog een stronk liggen. Alleen, geen ruimte voor een heuvel. Ik laat het maar aan de kant van de border liggen. Misschien verteert het ook! Groetjes Hetty

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Misschien ga je er later nog wel eens iets mee doen ;-)

      Verwijderen
  2. O, leuk dat de techniek je blijft intrigeren. Mijn eerste hugelkultur bleek niet zo'n succes als verhoopt, toch niet na 3 jaar. Niet dat ik er spijt van heb, maar het is een walhalla voor woelmuizen gebleken en hier en daar komt het hout bloot te liggen waardoor ik bij het begin van het groeiseizoen de hoop moet aanvullen met dikke lagen compost. Misschien ligt het aan de hellingsgraad van de hugel of aan de hoeveelheid aarde die er bovenop komt te liggen, want een vriendin van me, die haar monocultuur conifeerhaag in een hugel van 1m20 hoog verwerkte blijft tevreden. Wanneer je geen hout weg te werken hebt, zou ik de techniek niet aanraden. Toch komt er hier nog een tweede poging, juist ja, omdat we een hoop hout en wortels liggen hebben die niet in aanmerking komen voor brandhout of haksel en we ons opnieuw hebben laten inspireren door deze meneer https://www.youtube.com/watch?v=Pl83rDXxgwI. Veel succes er mee !

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Interessant om te lezen over jouw ervaringen.
      In mijn bakken had ik vorig jaar ook een belevenis, te vergelijken met jouw woelmuizen. De wespenkoningin vond de holtes tussen het begraven hout geweldig om te nestelen. (Woel)muizen zullen dat ook ideaal vinden.
      Toch blijf ik het spannend vinden, om te kijken, wat er in zo'n project allemaal gaat gebeuren. Te zijnertijd maar weer evalueren :-)
      Ik blijf ook zeer benieuwd naar jouw verdere ervaringen!
      Hartelijke groeten van Zem.

      Verwijderen
  3. Mooi om te zien hoe jij bezig blijft om steeds weer wat nieuws in de tuin te integreren. Of dat nu de verwachte resultaten oplevert of niet, het houdt je in elk geval geestelijk en lichamelijk fit.
    Hopelijk verloopt het bij jou beter dan bij Cin, want op een lokale muizenplaag zit je ook niet te wachten.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Jan, het houdt me goed van de straat en ik vind het erg spannend om zo nu en dan een project op te starten. Los van de resultaten ;-)
      Ik denk dat ik nu moet voorkomen, dat de weinige wespenkoninginnen, die na deze vreemde winter zijn overgebleven, hier gaan nestelen.

      Verwijderen
  4. Ik denk ook dat niet alle planten daar groeien omdat de verrotting van dat hout redelijk wat voedingsstoffen uit de bodem halen. Dat compenseer je natuurlijk ten dele door de compost..

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wanneer je al grotendeels verrot hout gebruikt, valt dat kennelijk mee.
      Op termijn komen dan voedingstoffen vrij.
      Maar, zoals je zegt, de deklaag van compost en aarde zou voldoende voeding af moeten geven in het begin.
      Ik denk dat de droogte (in een maand tijd nog steeds nauwelijks regen) en het oude zaad mij parten speelt.

      Verwijderen
  5. Interessant weer, je nieuwe project. Ben erg benieuwd naar het resultaat. Zie dat je er karton onder hebt liggen, heb je dit zo laten liggen, en er de houtsnippers over de randen gedaan ? Dat schijnt goed te werken tegen ongewenste plntengroei waar je het niet wil hebben. Hier heeft het ook nog steeds bijna niet geregend. B rabant is al zowat de droogste provincie, maar op die vreselijke hoosbuien zit ik ook niet te wachten. Volgens zoon die ' klimaat' gestudeerd heeft, wordt dit voortaan ' ons weer' warm voorjaar met heftige buien, natte zomer en weer te warm najaar... We zullen zien..

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Marian, dat karton had ik neergelegd om de houtsnippers op de paden, die er al lagen, te beschermen tegen de terzijde gelegde aarde. Daarna heb ik het natgeworden karton opgeruimd.
      Ik weet dat je zulk karton goed kunt gebruiken voor het doel, dat je noemt. Het is handig om oude dozen daarvoor te bewaren.
      We smachten hier naar regen, maar echte hoosbuien: liever niet!

      Verwijderen
  6. Zeker hebben wij en de planten water nodig, vreemd dat het in het Hoge Noorden zo weinig regent. Ik heb nog een oude kastanje liggen, in het najaar ga ik hem ingraven, nu is het te warm.
    Gr Jan(Wilde een Tuin)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De laatste dagen is het zo warm, dat het optillen van een pink al een zweetdruppel kost ;-)
      Niks doen en leuke tuinboeken lezen is het parool.

      Verwijderen
  7. Leuk Zem, zoals je altijd je werkzaamheden laat zien en op een leuke en spontane manier aan ons verteld, vind het altijd wel weer spannend wat er komt. Je bent een echte bezige bij. HEERLIJK.
    Groet Kees.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja Kees, het is altijd spannend wat er gebeurt bij zo'n nieuw project. Zelfs als het niet gaat, zoals je wilt.

      Verwijderen
  8. Ziet er zeker leuk uit! Mooi gedaan.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Reacties
    1. Intussen heb ik er toch maar mulch opgegooid, alle kiemplanten waren na een gewenste regenbui al door de slakken geconsumeerd. Ik moet een list verzinnen :-)

      Verwijderen
  10. Hoi Zem,
    ik kreeg een lachstuip van je opmerking: " één van mijn zeldzame opruimbuien had" whahahahahaha... echt, zo leuk zoals je het omschreef. Je bent weer aardig beziggeweest maar ik lees hierboven ook dat de slakken de jonge kiemplanten al hebben verorberd!!! Jou kennende zal je er ook echt wel wat op vinden :-)
    Liefs, Helma

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Helma, ik wil me niet opwinden over de slak, maar ik moet wel vaak mijn verlies nemen ;-)

      Verwijderen
  11. Zem wat moet dat heerlijk zijn om een deel van de tuin te kunnen bestemmen voor een project. Ik ben reuze benieuwd hoe deze plek zich gaat ontwikkelen.
    Heerlijke dag gewenst.
    Rozige groetjes Marijke

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het is ook een voorrecht om een plek te hebben voor dit soort dingen, maar mijn ideeën zijn vaak groter dan mijn plekken...

      Verwijderen