zaterdag 23 juni 2018

Teken in mijn tuin: dat vereist strengere preventie.

teek in mijn teen

Nadat ik vorig jaar in mei en juni al 9 tekenbeten had opgelopen in mijn eigen tuin, besloot ik mijzelf een strengere tekenpreventie op te leggen.

Mijn score de afgelopen 22 jaar in de tuin ligt tussen de 100 en 110 genoteerde tekenbeten, allen binnen 24 uur verwijderd. Dank zij een nauwgezette tekencontrole elke avond en de verwijdertechniek van mijn echtgenoot (zie ook eerdere blogposts over teken).
Het ging hierbij meestal om de kleine onvolgroeide teekjes, de nimfen. Deze kunnen ook al de borreliabacterie dragen. Zie hieronder een nimfje op plakband naast rijstkorrels.


Overigens heeft mijn echtgenoot in de tuin nog nooit een teek opgelopen!

Mijn volgers weten dat ik een ecologisch beheerde, zo natuurlijk mogelijk ogende tuin heb, waarin planten en allerlei gedierte veel vrijheid hebben. Helaas ook een mooie plek voor teken, die op uitstekende grasjes en takjes of verstopt in de strooisellaag zitten.
Bovendien ligt Zuid Oost Friesland in een gebied met een flinke tekendichtheid.

Ik beschermde mij de afgelopen jaren vooral met middelen, die vermelden een reukbarrière te vormen tegen teken ( Picksan Tekenstop Spray - niet meer verkrijgbaar, tea trea oil produkten).
Ik moest langzamerhand onder ogen zien, dat deze produkten onvoldoende bescherming boden.
Ook, als ik maar even iets in de beplanting vastpakte: wie doet dat niet al lopend door de tuin.

Maatregel één, die ik vanaf eind juni vorig jaar ben gaan toepassen is om ervoor te zorgen dat de paden, waarop ik dagelijks loop, zo veel mogelijk vrij zijn van overhangende beplanting. Dat betekent regelmatig handmatig knippen met de heggenschaar of uittrekken van te opdringerige randbeplanting.


Maatregel twee is het toepassen van een spray en een roller met Deet ( roller 30% en spray 40% Deet). 


Ik spray dan langs de sokken en langs de broekspijpen (dan komt het spul minimaal op mijn huid) en smeer met de roller om mijn polsen heen (vanaf de enkels en de polsen komen de meeste teken “binnen”). 
Hieronder mijn polsen even aangekleurd om te tonen hoe.


En soms nog tuinhandschoenen, die met PMD gesprayd worden (voor PMD zie verderop)


Deet is eerste keus bij tekenpreventie. Het spul ruikt nauwelijks.
De polsen was ik altijd even met zeep na gedane arbeid, dat gaat heel gemakkelijk. De met Deet ingespoten broek en sokken verwissel ik trouwens ook meestal na het buiten spelen.

Alternatief: wanneer Deet niet mag ( kleine kinderen) of wanneer je dat niet wilt is er als alternatief de middelen op basis van lemon-eucalyptus extract met de werkzame stof P-menthaan-3,8 diol (PMD) in een voldoende hoge concentratie van bij voorbeeld 19,2 % in Anti teek spray van Care Plus.
Dit spul werkt ook afdoende bij mij, maar ik vind de penetrante lucht heel vervelend en licht irriterend voor de ogen. Buiten sprayen helpt al en de ingespoten broek en sokken na gedane arbeid uitdoen ook.

Alternatief twee: in Engelstalige websites lees ik dat ook producten met minstens 20% Icaridin (ook bekend onder de naam Saltidin en Picaridin) wordt genoemd als een effectief middel zonder gezondheidsrisico's.
Er bestaat zo'n spray van het merk Moskito Guard, het is een aangenaam geurende milk. Moeilijk te krijgen, google bij webwinkels.
N.B. Vele drogisten verkopen Zen'sect Tropical spray met 15% Icaridin.
Heeft ook een aangename geur en is minder milk-achtig dan de Moskito Guard, zodat ik hem ook op sokken en broek kan spuiten.


De geur van hetzelfde spul PMD in een hele lichte concentratie van slechts 3% zit in het al genoemde en al jaren door mij gebruikte Picksan Tekenstop Spray. Die concentratie is te laag.
De geur ervan is niet onaangenaam en veel beter te verdragen, ik heb er geen last van.
Ik gebruik het nog steeds als ik heel even de tuin in loop, ik spray het dan op, enkels en polsen. Echter:
N.B. Picksan Tekenstop Spray blijkt inmiddels niet meer verkrijgbaar.
Daarvoor in de plaats neem ik Zen'sect tropical spray


Bij alle klusjes in de tuin pas ik maatregel twee toe, soms gecombineerd met het alternatief PMD.
Als ik écht de bosjes inga, dan doe ik laarzen aan, die ik uiteraard ook spray. En ik doe een gesprayde pet op.

En als het heel warm weer is? Terughoudend zijn met tuinklusjes, want bloot de beplanting in betekent een feest voor de teken. Anders kleren aan en sprayen.

Het is duidelijk dat ik de maatregelen ook toepas, als we naar het bos gaan.


Nadat ik vorig jaar het strenge beleid ben gaan toepassen, had ik in augustus nog één tekenbeet.
Dit jaar heb ik in maart een tekenbeet opgelopen, toen ik dacht dat ze nog niet actief waren (ja, dus).
En de twee tekenbeten van de laatste drie weken liep ik op, toen ik tóch even onbeschermd door de tuin liep.
Het leven is soms sterker dan de leer.

Overigens schijn ik nog steeds vrij van Lyme te zijn. Er is wel eens getest, maar daar kwam niet duidelijk iets uit. En ik heb geen symptomen.
Geen verschijnselen is geen test én geen Lyme, zegt mijn huisarts.

Dus gaan we vrolijk door met genieten van de tuin met verstandig beleid ;-)



24 opmerkingen:

  1. Veel meer dan jij al doet, kun je niet doen, volgens mij Zem.
    Wanneer ik denk, dat er mogelijk een kuiertje of een fotosessie op een risico-locatie met vooral lang gras op het programma staat, dan gebruik ik ook vaak Deet op handen, polsen en de randen van mijn sokken. Wanneer het warm weer is en ik korte mouwen en korte broek draag, smeer ik daarnaast armen en benen meestal in met eucalyptusolie.

    Overigens is mijn MS in 2004 aan het licht gekomen, omdat ik na een tekenbeet uitvalsverschijnselen in armen en benen had. Controle op Lyme leverde niks op, het resultaat van het vervolgonderzoek is bekend.

    Hoe dan ook, maak er een mooi weekend van en houd ze in de gaten, Zem! :-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, je hebt ook een streng beleid, je wilt er ook niet nog eens Lyme bij krijgen.
      Het is wel jammer dat we ons niet meer zonder gespray in "de (vrije) natuur" kunnen begeven, zoals in onze jeugd.

      Verwijderen
  2. Brr wat zijn het toch een enge beestjes en ik heb nu overal jeuk brr.Ooit een teek onder mijn arm gehad en ik gilde de hele boel bij elkaar toen ik die pootjes zag zitten [ ik was 13 ] en de huisarts heeft hem verwijderd waarna het flink heeft zitten ontsteken .Nu met de ziekte van Lyme is voorzichtigheid idd geboden . Dat is heel wat preventie die jij toepast om teekvrij te blijven .
    Gr Elisabeth

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, Elisabeth, de klimaatverandering brengt meer / nieuwe beestjes deze kant op. Gelukkig kom jij de teekjes nu niet meer vaak tegen ;-)

      Verwijderen
  3. Goedemorgen Zem,
    De teken horen helaas bij de natuur. Maar het is goed dat je iedereen weer even attendeert op de gevaren van zo'n tekenbeet. In Zeewolde wordt ook iedere keer weer gewaarschuwd om niet onbeschermd door het bos te gaan fietsen. Gelukkig heb jij aan al de tekenbeten niets overgehouden!!
    Heerlijke zondag gewenst.
    Rozige groetjes Marijke

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hard fietsen op brede fietspaden zal geen tekenbeten opleveren. Maar als je afstapt en je de begroeiing raakt: dan loop je risico.
      Maar in jouw rozentuin zitten ze niet, begrijp ik.

      Verwijderen
  4. Een zuur lichaam, zei iemand me laatst , dat zou de verklaring zijn waarom ik vanaf de lente de teken dagelijks van me af moet plukken en mijn man zowat half naakt in de tuin kan werken zonder enig probleem. Wat ik me er precies bij moet voorstellen is me nog niet duidelijk. Het zijn altijd nimfjes en bedekken alleen is absoluut niet doeltreffend want ze lijken een voorkeur te hebben voor plaatsen waar mijn kleren tegen de huid aanzitten. Ook stelde ik vast dat ze zich evengoed ophouden in het korte gazon. In mijn streek zou nog geen borrelia voorkomen, maar zeker weet je het natuurlijk nooit en ook mijn huisarts gebruikt hetzelfde motto. Op dit moment is de tekendruk duidelijk afgenomen, maar ondertussen hebben de muggen het bijt en steekwerk overgenomen en je raadt het, ook die vinden mijn lijf aantrekkelijker dan dat van mijn man.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Tja, Cin. Ik las dat 80 % van onze aantrekkelijkheid voor insecten genetisch bepaald is. En dan is er een subtiele uitscheiding vanuit de huid, die door ons niet waar te nemen is. En een zuurgraad van ons bloed. Tja, we kunnen er weinig aan doen.
      Dus maar preventie.
      De muggen zijn, je snapt het al, ook dol op mij. Die komen de komende maanden weer royaal op ons af.
      In elk geval ervaren wij natuur ;-)

      Verwijderen
  5. Ik ben er ook zo een die ze graag lusten! Om die reden zie je mij in de zomer meer op het strand dan in het bos. Hoe komen ze in mijn tuin denk ik vaak. Zijn het de katten? de vogels? Het blijft een raadsel. Heb wel een goede teken verwijder gekocht. Het lijkt op een lepeltje met een v tje eruit. Dat wekt perfect. Maar dat wist je vast al. Groetjes,
    Hetty

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hetty, muisjes en vogels zijn tussengastheren/dames.
      Ja, ik ken dat v-lepeltje: de teekjes moeten dan al wel wat volume hebben, bij nimfjes gebruiken we een andere tekentang. Ik heb een heel arsenaal van verschillende types :-))

      Verwijderen
  6. Ook mijn lichaamsgeur was zeer aantrekkelijk voor insecten. Plm. half 4 's middags kon ik al niet meer in de tuin werken omdat er hele kleine insecten waren(ik zag en hoorde ze niet) die dan in mijn nek en haar prikten. Het werden hele dikke bulten die heel lang erg jeukten. Een ramp ! Maar vorig voorjaar ben ik Insectoral gaan gebruiken. 3 x pr dag 1 pilletje. Ingrediënten o.a. urtica, ribes, citroenmelisse, panax ginseng, vitamine b1, salix alba en propilis extract. En het werkt voortreffelijk !! Een hele enkele keer wordt ik nog wel eens geprikt (niet meer op mijn hoofd) maar de jeuk is veel minder erg en verdwijnt snel. Of het ook voor teken werkt weet ik niet. Er zijn hier niet zo veel (westerkwartier) maar wij hebben veel struiken en planten in de tuin en onlangs had ik er wel eentje. Gelukkig volgende ochtend ontdekt en verwijderd.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Bedankt voor je reactie en je tip. Komt op het lijstje van uit te proberen stoffen!

      Verwijderen
  7. Onze poes komt er geregeld mee thuis, maar wij hebben er hier gelukkig geen last van. Hartelijke groeten Rob

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Gelukkig maar, misschien zijn jullie genetisch gewapend tegen stekende insekten ;-)

      Verwijderen
  8. Goeie tips, dank je! Ik moet er mij in onze stadstuin gelukkig geen zorgen over maken, maar wel tijdens wandelingen. Ooit eens +20 tekenbeten gekregen op 1 dag (had plat op mijn buik gelegen in het bos). Gelukkig niets aan overgehouden.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Helaas moeten we alert blijven voor de aanwezigheid van deze beestjes.

      Verwijderen
  9. Mijn ega heeft een jaar of 6 terug een tekenbeet opgelopen (wisten we niet want we zagen hem pas 5 dagen alter tussen de haren van zijn oksel zitten) en die kreeg rode kringen. Gelijk 3 weken aan een dubbele antibioticakuur. Daarnaast heeft hij vaker een tekenbeet dan ik. Ik had er nooit een (spuit ook met de DEET) tot afgelopen 25 mei. Ik zag zowaar een kleine teek in mijn knieholte en dat was echt voor de allereerste keer (waar ik van afweet dan hihi....) maar ik had wel gespoten met de DEET. Kennelijk niet goed gedaan (ik lig ook nog wel eens languit maar dan vaak op plastic).
    Heel goed dat je hier aandacht aan besteed! Ik schrok overigens wel van de vele tekenbeten die jij al opgelopen had!!!!!!!
    Liefs, Helma

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja Helma, zelfs Deet geeft geen garantie, wordt wel genoemd als beste middel.En jij neemt werkelijk alle voorzorgen in acht!
      Ik zie in Engelstalige websites, dat daar ook Icaridin bevattende middelen gelden als 1e keus, zonder gezondheidsrisico's wordt gezegd. Dus minder giftig dan Deet.
      Ik ga mijn post boven even aanvullen.

      Verwijderen
  10. Wel vervelend, zoveel teken. Hou dat maar goed in 't oog

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Leerzaam! Maar vervelende beestjes. Groetjes John!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Waren ze maar groter, dan konden we ze tenminste beter zien ;-)

      Verwijderen
  12. het leerzame blog om te lezen hoe en wat. Er is zoveel teken erbij gekomen. Vooral in gras en bossen hebben last van. Als naar de bossen gaat dan moet je gaan lange broek dragen. Krengen zitten overal. Brrr.... Dieren hebben dit ook last van. Groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Bedankt voor je reactie.
      Het lijkt er overigens op dat de teken met dit warme, uitdrogend weer wat minder actief zijn.

      Verwijderen