In
het noorden van Nederland, op de grens van Groningen en Friesland,
ligt het bijzondere natuurgebied Lauwersmeer. Wij brachten daar een
vakantie door van ongeveer twee weken en waren verrast door de
afwisseling op een betrekkelijk klein oppervlak.
Het
natuurgebied ontstond vanaf 1969, toen de zeearm werd afgesloten door
een dam. De toevoer van zeewater stokte vanaf dat moment, waardoor
aanvankelijk een grote sterfte van zeedieren plaatsvond. De natuur
moest zich gaan instellen op zoet water, want er kwam geen zout water
meer binnen.
In
het natte gebied waren geulen en slenken, zandplaten, sliboevers. Op
een aantal zandplaten werd jong bos aangeplant, maar veel werd ook
aan de natuur overgelaten, waardoor een spontane pioniersbegroeiing
ontstond.
Je
ziet nu een afwisseling van oude watergeulen en ondiepten, natte
weiden, rietvelden, moerasbossen.
Het
gebied bleek zeer aantrekkelijk voor een grote variatie (trek)vogels.
De laatste jaren broedt er zelfs soms een zeearend.
Niet
voor niets is het sinds 2003 Nationaal Park.
Aan
de hand van een fotoreportage wil ik hieronder de variatie in dit
gebied tonen.
In
het weekend kun je de meest noordelijke Kustweg oostelijk van het
Lauwersmeer nemen, langs de Marnewaard. Deze weg is op werkdagen
afgesloten, omdat dit gebied militair oefengebied is.
Buitendijks
ziet het er dan uit zoals op de foto’s hieronder: het is eb en een
deel van het wad valt dan droog. Aan de einder van de eerste foto zie
je vaag de contouren van het eiland Schiermonnikoog.
Op
de basaltblokken zie je zeepokken zitten.
Ten
noorden van Lauwersoog ligt de Veerhaven. Vanaf het Pierenend liggen
schitterend begroeide korte dijken, de grijze plant is de zeealsem en
het lage groene schorrekruid.
En
hieronder blaaswier.
Op
de zandplaten en langs de watergeulen zie je uitgestrekte rietvelden.
Een aantal weiden op zandplaten worden begraasd door konikpaarden.
Aan de westkant van het Lauwersmeer onder Ezumazijl loopt een weg: de
Esumakeech. Van daaruit heb je een prachtig zicht op een zeer
vogelrijke plek met op de achtergrond een zandplaat met konikpaarden.
Er is ook een vogelkijkhut.
Aan
de oostelijke zijde van het Lauwersmeer ligt het Jaap Deensgat; ook
zo’n plek met een vogelkijkhut. Kijk eens naar al die brandganzen.
De vogelaars met hun enorme telelezen onderscheiden daarmee nog veel
meer bijzondere watervogels dan ik met mijn eenvoudige toestel.
Tot
de karakteristieke pioniersplanten in het Lauwersmeergebied behoort
de duindoorn, een struik die nog best hoog kan worden. Een schat van
geurige, oranje bessen draagt hij op dit moment.
Als de bessen wat
later naar wit gaan verkleuren, betekent het dat ze gaan vergisten.
Ze worden licht alcoholisch. Naar verluidt kunnen kramsvogels, die
zich aan deze bessen tegoed doen, enigszins dronken worden.
Uiteraard
zijn er grote rietvelden en rietranden. Overal kom je wel losse
rietplanten tegen.
Een
zeldzaam en mooi plantje staat op dit moment nog in bloei: de
parnassia (Parnassia palustris), het is een beschermde plant die op
de Nederlandse rode lijst staat. Het plantje, met de tere,
lichtgeaderde kroonbladen, wordt niet meer dan zo’n 30 cm hoog en
komt nog voor in vochtige zandige duinvalleien, zoals in het
Lauwersmeergebied. Het kan van juli tot september massaal bloeien;
een prachtig gezicht.
Wanneer
de begroeiing ongestoord verdergaat, ontstaan moerasbossen, met
populieren, elzen, berken en wilgen.
Hieronder
de kruipwilg (Salix repens).
Aan
de rand van zo’n bos komen we een verzoek van de boswachter tegen
;-)
We
zagen wel verse pootafdrukken en mest van de vermiste, maar we kwamen
haar niet tegen.
Dit
gebied is een prachtig gebied om te bezoeken. Het rustige, mooi
gelegen Natuurdorp Suyderoogh, een parkje van een grote
recreatieketen, is een aanrader.
Steeds
als de avondschemering intrad, hadden we vanuit ons huisje
onderstaand uitzicht.