maandag 19 juni 2017

Wespenkoningin gaat in mijn moestuinbak wonen.


Een aantal dagen geleden zat ik ‘s avonds wat te mijmeren op de stoel bij mijn experimentele moestuinbakken die ik twee jaar geleden had ingericht volgens het principe van de Hügelkultur / permacultuur .
Het leek net of er twee vechtende insecten over mijn hoofd heen vlogen. Even later zag ik een grote wesp langdurig rommelen achter een aardbeiplant in de grote moestuinteil. Er lag ook een dode wesp. De koningin zou in die bak toch niet bezig zijn met een nest? (zie rode streep in de bak hieronder)


Het zou een ideale plek ervoor zijn: de basis van deze bak bestaat immers uit grote stukken vermolmd hout met ruimte’s ertussen.
De volgende dag ging ik er een paar keer heen om te observeren. Met een tussenruimte van een aantal minuten zag ik de wesp uitvliegen en later weer terugkeren.
Die nacht zag ik in mijn dromen het nest uitgroeien tot een teilvullend wespennest met tientallen werksters, die in augustus heerlijk kwamen meegenieten van onze zoetigheden op het nabijgelegen terras.
Daarbij ben ik allergisch voor wespensteken, hoewel gedesensibiliseerd.
Wat te doen? Mijn mooie moestuinbak met bodemleven laten volspuiten met gif door een professional leek me niet fijn en kost ook nog eens 65 euro. Zelf ingrijpen is geen optie.

Die middag kwam een goede vriend langs,  groot natuurvriend met kennis van zaken.
Toen hem het probleem werd voorgelegd en hij ons tot in detail had bevraagd over de wespenactiviteit aldaar, besloot hij dat het vrijwel zeker om een klein, beginnend nest ging, dat hij wel durfde te verwijderen.
Hij keerde mijn teil voorzichtig om, en ja, daar kwam een nestje te voorschijn, ter grootte van een tennisbal. Hij vroeg om een grote pot en zag kans het nestje alsmede de koningin én een jonge wesp in de pot te krijgen. Hij zou het nest meenemen naar een rustige plek, waar het geen overlast kon geven.



Wat is zo’n nest mooi! Je ziet hieronder de cellen, door de koningin gemaakt uit fijngekauwde houtvezels ( de wesp heet papierwesp). In de cellen legt de koningin eitjes. Daaruit ontstaan larven, je ziet ze als gele bolletjes zitten in de cellen. Wanneer het zover is, dat de larven zich gaan verpoppen, worden de cellen dichtgemaakt: je ziet de witte dekseltjes zitten bij een aantal cellen. Als ze verpopt zijn komen de jonge werksters te voorschijn. De kleine wesp, die je linksonder de koningin ziet, is zo’n jonge werkster. 



De larven worden gevoed met een papje van fijngekauwde gevangen insecten. De insectenprut wordt aanvankelijk door de koningin toegediend aan de eerste larven, later nemen de werksters deze taak over. Zij verzorgen dan ook de koningin. De larven schijnen een zoetige stof af te scheiden, die de wespen oplikken. Wanneer in de loop van augustus het nest zijn einde gaat naderen, de koningin oud wordt en en minder larven worden geproduceerd, gaan de wespen de zoetigheid elders opzoeken en dan krijgen wij er last van.

Zo in de loop van september sterft het nest uit, de oude koningin en de werksters overlijden. De nieuwe koninginnen uit het nest hebben gepaard met een aantal mannetjes, die daarna ook niet meer nodig zijn. De koninginnen, zichtbaar groter dan een gewone werkster, zoeken een plaats om te overwinteren en dat kan ook in je huis zijn.
In het voorjaar komen ze dan wat sloom te voorschijn en gaan op zoek naar een nieuwe plek om een nest te maken. Dat is dus vaak in de grond, in een composthoop en in een takkenhoop. Er waren dit voorjaar trouwens opvallend veel wespenkoninginnen.
Het is best nuttig om in je eigen tuin alert te blijven op insectenbewegingen.

Ikzelf ben jaren geleden haast vermoord door een aantal woedende wespen, die me aanvielen toen ik een na snoeiwerk een tak in de takkenril wilde steken.
Wespennesten hoeven alleen maar te worden weggehaald, als ze op plaatsen zitten, waar ze voor jou erg hinderlijk gaan worden. Wespen vangen heel wat andere insecten weg en hebben hun nut.
Wanneer je eind augustus een nest in een uithoek van je tuin vindt en je gaat bij wijze van spreken begin september twee weken met vakantie, dan hoef je niets te doen. Wij hadden die ervaring vorig jaar, het nest was half september volledig inactief geworden.
Schakel voor opruimen in principe altijd een professional in. Wespensteken zijn niet ongevaarlijk. Een allergische reactie kan onverwacht optreden, ook al ben je vaker zonder problemen gestoken.
Ik heb ervaring :-(

De moestuinbak is inmiddels zoveel mogelijk in de oude staat teruggebracht.


19 opmerkingen:

  1. Ik vrees ook voor een nest, zoveel koninginnen gezien. Elke dag sabbelden ze aan mij houten tuinbanken. Nog geen nest kunnen ontdekken. Ik hoop dat het goed afloopt. Vakantie in september zit er voor mij niet in! Groetjes Hetty

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Vooral ook de grond goed blijven inspecteren, de nestjes zijn n u nog klein...

      Verwijderen
  2. Ooit raakte ik in anafylactische shock na een wespensteek. Dat wil ik nooit meer meemaken. Een mens kan inderdaad niet voorzichtig genoeg zijn.
    In België worden wespennesten doorgaans verwijderd door de brandweer. Bij het treffen van een bijennest, dient een imker te worden gecontacteerd.
    Mooie foto's, Zem. Zo'n nest is inderdaad een kunstwerkje.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Menck, ik had hetzelfde. Ondanks mijn 5 jaar geduurd hebbende desensibilisatiekuur na die shock durf ik geen risico te lopen. Men zegt nu ook al niet meer dat je dan levenslang beschermd bent.
      Ik blijf deze gestreepte lieden dus goed in de gaten houden.

      Verwijderen
  3. Je hebt er een prachtige, informatieve foto shoot van gemaakt Zem. En wat begrijp ik goed dat je niet opnieuw geprikt wil worden door een wesp! Fijn dat die vriend langs kwam en het diervriendelijk heeft kunnen oplossen!
    Groet Hannah

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Soms komen de juiste mensen op het goede moment langs.
      De natuur verrast ons steeds weer, Hannah.

      Verwijderen
  4. Ha Zem, wat heb je dit knap gefotografeerd en in beeld gebracht, dit is echt genieten. Prachtig.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Als mijn potje schoner was geweest, was de foto nog mooier geworden.
      Voor alle zekerheid heb ik al dit soort grote potten maar afgewassen ;-)

      Verwijderen
  5. Goedemorgen Zem,
    Geweldig gefotografeerd dit wespennest. Wat goed dat het nest zonder chemische vernietiging is verwijderd. Ik moet van die wespen niks hebben. Ik ben eens gestoken en dat was geen pretje.
    Heerlijke dag gewenst en hopelijk gaat de temperatuur binnenkort een beetje terug naar normale waarde.
    Fijne dag gewenst.
    Hartelijke groetjes Marijke

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, een wespennest in de buurt van woning en/of terras, speelplaats kun je niet zo maar laten zitten.
      Volgende week weer wat normalere temperaturen en hopelijk ook regen.

      Verwijderen
  6. Vervelend, maar dat is dus mooi opgelost. Zo kan jij veilig genieten van je moestuintje;-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Er vliegen nog wespenkoninginnen rond in de tuin, ik neem maar aan dat haar nesten "verderop" zitten ;-)

      Verwijderen
  7. Jeetje Zem!!! Wel heel leuk om dit zowaar te kunnen zien!!!
    Gelukkig had je er op tijd erg in want je moet er zeker niet aan denken om een grote bol met wespen in je tuin t e hebben straks "slik!".
    Super dat jullie bevriende hovenier dit nest durfde weg te halen en mee te nemen naar een andere plek. Ik heb echt zeer gebiologeerd naar deze foto's gekeken!
    hartelijke groet, Helma

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Helma, het meest bijzondere vond ik nog dat de koningin na de eerste agitatie meteen weer in het potje met de broedzorg begon. Zo'n beestje toch.

      Verwijderen
    2. Dat is inderdaad heel bijzonder Zem!

      Verwijderen
  8. Heel mooi om zo in detail te zien, fijn dat je het een ander plekje kon geven

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het was werkelijk heel bijzonder om deze foto's te kunnen maken.

      Verwijderen
  9. Hoe nuttig ze ook zijn, wespen zijn nare bezoekers in je tuin, en dat geldt zeker als ze er een nest bouwen. Het heeft jou in dit geval wel een paar erg mooie foto's opgeleverd.
    Wij hebben hier in het verleden ook op verschillende plaatsen wespennesten gehad, maar de laatste jaren slaan ze ons gelukkig over.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoe mooi de nestbouw ook is, wespen kunnen flink agressief zijn later in het jaar en je moet ze niet te dichtbij hebben. Ik houd ze wel in de gaten.

      Verwijderen