woensdag 25 juli 2018

Hittestress en zonnevreugde bij mijn tuinplanten.



Het is nu overduidelijk welke planten in de tuin lijden onder hittestress, na maanden geen of nauwelijks regenwater te hebben gehad. Op sommige plaatsen is de toestand desolaat, op andere plekken zijn er planten die er nog steeds fris bijstaan.
Planten met hittestress laten in eerste instantie alleen het blad hangen, wanneer ze pal in de zon staan, zoals de phloxen hieronder.


Dat is normaal en een beschermingsmechanisme. Wanneer het blad in de avond en nacht niet bijtrekt, ‘s morgens dus nog steeds hangt, dan heeft de plant écht watertekort.
Je kunt ervoor kiezen, hem dan eens per week (of toch vaker bij deze intense hitte) flink water te geven. Dat is beter dan elke dag een beetje, je wilt dat de plant diep wortelt en leert het water diep weg te halen: zo kan hij het best tegen de droogte.
Ik ga wel dagelijks met de sproeier langs mijn potplanten, die kunnen immers niet diep wortelen.
Het is geen doen een wat grotere tuin te besproeien, ik geef alleen water aan planten, waarvan ik het verwelken niet kan aanzien, selectief sproeibeleid dus.
Ik vraag me wel af wat er met de planten gebeurt, die nu volledig uitgedroogd raken. Dat zijn oppervlakkig wortelende planten, zoals tuingeraniums, astilbes, herfstastertjes, heide enz.


Als je deze nu niet meer zo nu en dan wat water geeft, verdroogt en sterft dan het wortelgestel, zodat de plant ook ondergronds sterft? Dat zou een groot verlies betekenen in onze tuinen.


Hier voer ik toch wel een halfslachtig beleid. Om de drie dagen op een paar plekjes een gieter water erover heen, de rest gaat er dan misschien aan.



Het meest triest ziet de fluweelhortensia ( Hydrangea aspera) eruit. Ondanks om de paar dagen een flinke scheut water laat hij het blad permanent hangen. Ik geef niet op, want als de wortels uitdrogen ben ik hem kwijt:


Een aantal planten lijken dit weer vol vreugde te begroeten. Zonder watergiften tot nu toe juichen de pluimpapavers (Macleaya, zie vorige blog), de kaardenbollen:


de vlinderstruiken: 


de sterke Acanthus:


De schitterende pollen Eupatoria (koninginnekruid, leverkruid), een wilde plant, die miskend wordt in de tuin, omdat hij zou woekeren. Hij zaait zich ook uit, maar dat trek ik weg, waar ik dat niet wil.
De plant is sterk, bloeit fantastisch, trekt massa’s bijen, vlinders en andere insecten aan. 



Zelf vind ik de wilde soort met de zachte leverkleur mooier van kleur dan de gecultiveerde witte, die eveneens veel insecten aantrekt:


De Chinese Judasboom (Cercis chinensis "Avondale") handhaaft zich zeer goed zonder watergift, het mooie blad blijft prachtig. Met het groepje esculaapui ( Allium sativum ophioscorodum) ervoor, een kattenstaart erachter blijft het een aanvaardbaar hoekje.


Moeilijker krijgen de Veronicastrums het nu. Ze zijn zo mooi, met de fijne torentjes, dat groepje krijgt ook zo nu en dan wat water.


Verbazing voel ik altijd bij de droogteresistentie van de kattenstaart (Lythrum salicaria), die toch bekend staat als een moerasplant. Hij zaait zich hier uit op vrij droge plekjes en weerstaat de droogte heel redelijk.
Echt mooi staat hij langs de rand van de vijver, waar hij al jaren steeds meer uitdijt. Een pracht plant die een massa insecten aantrekt:


De waterstand van die folievijver van zo’n 2 bij 3 meter ging een aantal malen te sterk naar beneden. Ik heb vanaf het voorjaar drie maal de waterslang een uurtje erin gelegd om flink bij te vullen. De planten langs de rand van de vijver waren er dankbaar voor. Ik merkte ook dat de laag eendenkroos op de waterspiegel de verdamping sterk reduceerde.


Ieder, die de zorg heeft voor buitenvegetatie, vraagt zich af hoe het verder zal gaan deze zomer. De hitte bereikt de komende dagen een hoogtepunt, echte afkoeling en een einde aan de droogte is nog niet in zicht. Mogelijk hier en daar een onweersbui.
We wachten met spanning af wat de gevolgen zullen zijn op het planten- en dierenleven van deze uitzonderlijke zomer.
Ook wij mensen zullen een balans moeten zien te vinden tussen hittestress en zonnevreugde ;-)
Ik ben zelf ambivalent, want ik weet ook hoe ik naar zonnewarmte kan verlangen tijdens een lange winter.


zondag 8 juli 2018

Mijn top 5 mooiste bladvormen in de tuin.


Voordat de droogte ook hier op de veengrond écht gaat toeslaan ben ik de tuin doorgelopen om de mooiste bladeren te fotograferen: mijn top 5.
Voorop gaat het schitterende grijsgroene blad van de pluimpapaver( Macleaya cordata):


Men durft de soms manshoge overblijvende plant vaak niet aan te planten omdat hij zou woekeren. Hier blijft het groepje (zie eerste foto bovenaan) goed zijn plaats kennen. Tot nu toe doorstaan ze de droogte goed zonder bijsproeien.

Sproeien doe ik alleen bij mijn potplanten en bij sommige zielige gevallen, waarvan ik het verdorren écht niet kan aanzien. Pas vanaf nu hoort daar ook mijn tweede favoriet bij: 
de fluweelhortensia ( Hydrangea aspera):


De plant gedijt het best in halfschaduw, kan wel 2,5 meter hoog worden en is redelijk droogte resistent. Dat kun wel zien aan het mooie, grote, behaarde fluweelachtige blad.


Ik vind het een soort oerplant en als de grote grijsachtig paarse bloemen zich gaan ontwikkelen is het een aandachttrekker.

Op de derde plaats het bijzondere blad van de Ginkgo biloba, een sterke boom die wordt beschouwd als een levend fossiel, omdat hij verwant is aan een van de oudste boomsoorten die leefden in de tijd van de dinosauriërs. De boom is geen loofboom en geen naaldboom, maar zit er tussenin. Kijk maar eens naar het bijzonder gevormde blad:


De boom kan zeer groot worden, wordt geregeld door gemeentes aangeplant omdat hij tolerant is voor stedelijke omstandigheden. Ik heb hem al jaren in een grotere pot, waarin ik hem als een soort bonsai vertroetel.

Als vierde komt het prachtige, grote blad van een Rodgersia. De plant staat er al een jaar of vier, maar komt heel langzaam aan de groei. Voor het eerst heeft hij dit jaar vier bladeren. Hij mag om mij wel wat hoger worden:


Als vijfde noem ik de mooie, stevige, niervormige bladeren van de Chinese Judasboom (Cercis chinensis "Avondale"). Een langzaam groeiende heester die roodpaars bloeit op het naakte hout in het vroege voorjaar.
De warme herfst van het vorige jaar had hem in de war gebracht. Hij vergat de herfstkleur aan te nemen en begon alvast te bloeien.
Van de schrik was er dit vroege voorjaar maar een beperkte bloei. Ook was er enige topschade door de late vorst. De plant heeft zich gelukkig goed hersteld, hij zit weer prachtig in het blad:


Iedere tuinliefhebber kijkt met angst en beven naar de planten. Ook al sproeide je de afgelopen jaren zelden, zodat je planten niet verwend zijn en diep zijn gaan wortelen, er ontstaan nu wel problemen. Wie op zandgrond en op klei tuiniert, ziet de planten uitdrogen.
Op veengrond heb je baat bij de sponswerking van het veen, waardoor de grond lang het vocht vasthoudt. Ik merk dat hier goed, een aantal planten gaan nu pas kwijnen.
Als het langer duurt laten de planten het blad vallen en gaan al in de herfststand. Om zichzelf te redden. Dat is geen fijn gezicht voor de tuinier.
Toch maar terughoudend en uiterst selectief sproeien en je grond zoveel mogelijk bedekt houden (mulchen), zodat er minimaal verdamping optreedt.