Akebia: vroegbloeiende, aantrekkelijke klimmer.

De akebia (schijnaugurk of klimbes) is een klimplant, die in april al bloeit met kleine, donkerpaarse, heerlijk zachtgeurende bloemtrosjes. Enkele jaren geleden wist ik nog niet van zijn bestaan af. Maar toen ik vlak na de winter eens die aantrekkelijke, mooigevormde bloemetjes, die niet groter zijn dan een flinke erwt, langs een schutting zag groeien, was ik al verkocht.

Dus kwam er een Akebia quinata aan de voet van het klimrek van de pergola, tussen de klimopplanten, die ons het zicht op de schutting van de achterburen moesten gaan ontnemen. De pergola is inmiddels dichtbegroeid en eigenlijk was ik de Akebia vergeten.

Vorige maand ontdekte ik een trosje knopjes aan de plant, die toen nog nauwelijks blad had. Het bleek dat de klimmer inmiddels hoog in de oude vederesdoorn was geklommen: prachtig.

Van oorsprong komt de plant uit China, Japan en Korea. Hij vraagt normale tuingrond, niet te droog en niet te nat. Op zandgrond kan hij wat traag aan de groei komen. Op onze wat zure grond gaat hij uitstekend. Hij maakt bloeischeuten vanuit takken van het vorig jaar, dat wil zeggen dat je hem desgewenst na de bloei kunt insnoeien. Wanneer mogelijk is het natuurlijk een feest om hem in het voorjaar in een nog kale boom te laten groeien.

Het blad is vijftallig, er is ook een akebiasoort met drietallig blad, de Akebia trifoliata. Om je in de war te brengen, zie je bij de quinata soms ook drietallige bladeren. Het schijnt dat de twee soorten elkaar over en weer kunnen bestuiven. De plant heeft trouwens mannelijke en vrouwelijke bloemetjes op eenzelfde plant. Hij is zogezegd eenhuizig.

Of de plant in staat is zichzelf te bevruchten, weet ik niet. Je leest dat er twee of meer planten nodig zijn voor de bevruchting. De Akebia quinata is ook een bijenplant.. Dit, hoewel de bloemen geen honing schijnen te bevatten; de bijen komen kennelijk op het stuifmeel af.

Erg leuk vond ik het, toen ik bij het bekijken van de foto's op het scherm van de computer, duidelijk het verschil zag tussen de vrouwelijke bloemen met goed zichtbare stampers en de veel kleinere mannelijk bloemetjes met de meeldraden, waarop het stuifmeel zit. Zie hieronder.

In lange warme zomers kan de Akebia vrucht dragen, 5 tot 10 cm lange, augurkachtige vruchten, die eetbaar zijn, maar qua smaak niet echt gewaardeerd worden. Vruchten heb ik zelf nog niet gehad.

Voor de liefhebber van iets bijzonders: er zijn ook witte variëteiten: de Akebia quinata “shirobana”en de akebia quinata “alba”, die moeilijk te krijgen zijn.

Tot slot nog een kanttekening: vandaag ontdekte ik dat de Akebia quinata in Nieuw Zeeland en Groot Brittannië als een invasieve soort wordt beschouwd. In België staat hij op de alarmlijst van invasieve planten. Nog niet op de zwarte lijst of de bewakingslijst. Maar wel: uitkijken!

Dat zou kunnen betekenen dat je ervan afziet hem aan te schaffen of dat je ervoor zorgt dat snoeisel niet in de vrije natuur terecht komt en dat je het bij één plant houdt, die daardoor minder kans heeft om zich voort te planten.

Bij mij is hij dus in de vederesdoorn geklommen, die op de bewakingslijst lijst van invasieve planten voorkomt. Tja, hij verkeert dus in goed gezelschap...

Echter, ik zal met kracht hun voortplanting trachten te verhinderen ;-).