In 2015 wordt wereldwijd de aandacht
gevestigd op het belang van een gezonde bodem voor het verbouwen van
zo gezond mogelijke voedselgewassen. (Food and Agriculture
Organization of the United Nations (FAO): 2015
the International Year
of Soils)
Ook
in onze eigen (moes)tuinen is het van belang om de gezondheid en
vitaliteit van onze planten te bevorderen door de grond te verzorgen
en te koesteren in plaats van voortdurend te verstoren en met
overbemesting en bespuitingen het bodemleven te vernietigen.
In
een bodem, die zo min mogelijk geplet en bewerkt wordt en op
natuurlijke wijze bedekt blijft, ontstaat een rijk bodemleven, dat
bestaat uit ongelooflijk veel wormen, bacteriën, schimmels en
talloze andere micro-organismen. Al deze organismen werken samen om
voedingsstoffen, afweerstoffen en signaalstoffen te produceren om de
planten te beschermen en te voeden. De micro-biologie ontdekt steeds
meer wat zich allemaal voor belangrijke processen afspelen in een
gezonde bodem. Er is hierover een in het Nederlands vertaald
fascinerend boek uitgekomen, dat ik met grote interesse heb zitten
lezen: Jeff
Lowenfels en Wayne Lewis: Het Bodemvoedselweb – Alle kleine
beestjes helpen.
Aangestoken
door deze informatie heb ik mijn oude klassiekers over mulchen (Ruth
Stout: Tuinieren zonder spitten, zonder wieden , kunstmest of gif) en
composteren ( Alwin Seifert: Tuinieren zonder gif) weer eens
doorgelezen.
Nu
tuinier ik al vanaf de jaren '70 op een bodemsparende manier, maar ik
kreeg zin in een nieuw project, waarbij ik een verwante methode
ontdekte van een zeer boeiende man, Sepp Holzer. genaamd:
permacultuur / Hügelkultur.
De
bedoeling is, dat je voor vele jaren een vruchtbare en gezonde bodem
creëert, door een bepaalde opbouw van lagen van langzaam
composteerbaar materiaal.
Hij
begon zelf met al wat vermolmde boomstammen en takken op hopen /
rijen op te stapelen, daaroverheen wat dunner takkenmateriaal,
snoeihout, oud blad. Daaroverheen graszoden met het gras naar
beneden, waardoor wat stevigheid ontstond. Dit bedekte hij met een
mulchlaag, waarin geplant en gezaaid werd.
Er
ontstonden zo heuvels met aan beide zijden een verschillend
microklimaat. Het langzaam verterende materiaal binnenin zorgde voor
warmte en er ontstond een levendig microbiologisch systeem van
allerlei organismen dat in lengte van jaren voedingstoffen
produceert. Zoals dat op natuurlijke wijze ook in bosbodems plaats
vindt.
Het
principe hoeft niet op heuvels te worden toegepast, het kan ook in
een kuil of in gleuven, waarin je dezelfde opbouw maakt. Of in
wat aangepaste vorm in grote potten of bakken.
En dat
laatste is mijn project geworden.
Hieronder
laat ik stapsgewijs zien hoe ik de potten heb gevuld.. Voor meer info
in beeldende vorm verwijs ik naar mijn Pinterest-bord.
( Je
kunt laagsgewijze je eigen opbouw maken, als je het
principe maar snapt)
Nodig:
-
grote bakken met goede afwatering (flinke gaten!)
- wat
grote stenen, potscherven voor de drainage
-
halfverteerde, al wat vermolmde stronken, dikke takken (niet vers en
levend)
-
fijner materiaal: snoeihout, oud blad
-
handje kalk
-
grove compost, liefst van eigen makelij
-
goede, natuurlijke potgrond
-
mulchmateriaal: droog blad, droog gras, hooi enz.
de werkplek: links en rechtsvoor de potten /teil die gevuld gaan worden |
laag grove compost aanbrengen |
Ik
verwacht er veel van. Het kan niet anders of ik zal de komende tijd
supergrond krijgen en mijn kleine eenvoudige moestuinprojectjes
(snijbiet, snijsla e.d.) zullen hopelijk meer kans van slagen krijgen :-)
In de
toekomst zal ik geregeld verslag uitbrengen van de gang van zaken in
deze potten.
Super post Zem, permacultuur staat erg in de belangstelling momenteel, en het werkt......
BeantwoordenVerwijderenGek genoeg deed ik soms al zoiets zonder dat ik dit nog wist. Grote potten vulde ik onderin met potscherven dan takken en hout, blad, kalk en compost. Hierin zet ik de dahlia's of in kleinere potten slaplantjes. Eerlijk gezegd doe ik altijd maar wat, wat ik zelf denk dat goed is.
Groet, Janneke
Wat ontzettend leuk dat je dat al eens deed. En kennelijk met goed resultaat.
VerwijderenDe natuur geeft eigenlijk al het voorbeeld, en wij leren daarvan.
Mooie manier van werken, maar zouden de vogels niet aan de haal gaan met dat mooie materiaal, dat lekker voor het grijpen ligt? Ik zag vanmiddag nog een kraai, die een pony kaal plukte, foto's volgen in de loop van de week,
BeantwoordenVerwijderenZonder de bovenstaande theorie te hebben gelezen, werkt het in ons tuintje eigenlijk al jaren zo. Er zijn in de loop der jaren al heel wat dikke takken in de bodem opgenomen, en ook blad en kleinere takjes behouden zo mogelijk een plekje in de tuin.
Dat dacht ik eerst ook, en ik had er aanvankelijk wat stammetjes opgelegd om het materiaal vast te houden. Ze blijken het te laten liggen: er is genoeg ander strooiselmateriaal in de tuin om mee te pakken :-)
VerwijderenErg leuk, dat het in jouw tuin ook zó toegaat, je zult een gezonde bodem hebben inmiddels!
Hoi Zem, lijkt mij 'n goede tip, de moeite waard om het te proberen, veel succes en 'n goede oogst
BeantwoordenVerwijderenGroetjes kees.
Ik hoop het, Kees.
VerwijderenHeel interessant! Ga ik eens uitpluizen. Bedankt ook voor de boekentips.
BeantwoordenVerwijderenJa, dit past écht bij jouw belangstelling!
VerwijderenJa, grappig dat ik dit al doe (soms) zonder dat ik wist dat het ook een naam heeft! Mooie, overzichtelijke foto's!
BeantwoordenVerwijderenGroet Hannah
Jij past toe, wat je in het bos rondom ziet gebeuren; zo zal Sepp Holzer ook op zijn idee zijn gekomen.
VerwijderenHet boek lijkt me heel interessant, Zem, en ik lees graag mee in je project!
BeantwoordenVerwijderenIk hoop dat het lukt in je moestuintje.
Ha snijbiet, aten wij vroeger thuis ook, uit eigen tuin, maar in de winkels zie je het eigenlijk nooit liggen.
Lieve groet,
Gerry
Snijbiet doet het haast bij iedereen, maar tot nu toe bij mij niet echt. Wie weet: nu in mijn superpot wel ;-) Ik houd je op de hoogte, Gerrie!
VerwijderenHoe betreurenswaardig dat pioniers zoals Ruth Stout, Masanobu Fukuoka, Sepp Holzer (Der Agrarrebell), Emilia Hazelip et al. door de 'tuinexperten' nog altijd niet waargenomen worden.
BeantwoordenVerwijderen'k Ben benieuwd naar de (uit)werking van jouw mini hügelbeet experiment.
Goede hoop heb ik, dat deze pioniers weer opnieuw onder de aandacht komen. Wellicht stimuleert "het jaar van de bodem" een en ander.
VerwijderenMaar, ja er zijn ook sterke tegenbewegingen: kunstmest-, bestrijdingsmiddelenindustrie enz.
Aan de andere kant is aan de Landbouwuniversiteit Wageningen verbonden de agro-ecoloog Pablo Tittonell, en die houdt zich met een gezonde bodem bezig.
Ik kijk alvast uit naar het resultaat.
BeantwoordenVerwijderenOp geregelde tijden zal ik een update doen :-)
VerwijderenHet lijkt heel bewerkelijk Zem maar als je dat dan ook zo doet krijg je er ook wat voor terug.
BeantwoordenVerwijderenIk ga uiteraard je project volgen hoor :-))) Ik las al dat de vogels het laten liggen dus dat is mooi meegenomen. We wachten het af.
Hartelijke groet, Helma
Het bewerkelijke zit hem slechts in de aanleg. Vanaf dat moment kan ik luieren, hoop ik.
VerwijderenIk ben zelf ook benieuwd naar de gang van zaken over langere tijd ;-)
Hartelijke groet, Zem.
Heel verfrissende post - nu ben ik echt benieuwd naar het resultaat!
BeantwoordenVerwijderenDat is dus wel een meerjarenproject: ik vind het zelf ook spannend.
Verwijderen