Het bijzondere natuurschoon in het Lauwersmeergebied.

In het noorden van Nederland, op de grens van Groningen en Friesland, ligt het bijzondere natuurgebied Lauwersmeer. Wij brachten daar een vakantie door van ongeveer twee weken en waren verrast door de afwisseling op een betrekkelijk klein oppervlak.

Het natuurgebied ontstond vanaf 1969, toen de zeearm werd afgesloten door een dam. De toevoer van zeewater stokte vanaf dat moment, waardoor aanvankelijk een grote sterfte van zeedieren plaatsvond. De natuur moest zich gaan instellen op zoet water, want er kwam geen zout water meer binnen.

In het natte gebied waren geulen en slenken, zandplaten, sliboevers. Op een aantal zandplaten werd jong bos aangeplant, maar veel werd ook aan de natuur overgelaten, waardoor een spontane pioniersbegroeiing ontstond.

Je ziet nu een afwisseling van oude watergeulen en ondiepten, natte weiden, rietvelden, moerasbossen.

Het gebied bleek zeer aantrekkelijk voor een grote variatie (trek)vogels. De laatste jaren broedt er zelfs soms een zeearend.

Niet voor niets is het sinds 2003 Nationaal Park.

Aan de hand van een fotoreportage wil ik hieronder de variatie in dit gebied tonen.

In het weekend kun je de meest noordelijke Kustweg oostelijk van het Lauwersmeer nemen, langs de Marnewaard. Deze weg is op werkdagen afgesloten, omdat dit gebied militair oefengebied is.

Buitendijks ziet het er dan uit zoals op de foto’s hieronder: het is eb en een deel van het wad valt dan droog. Aan de einder van de eerste foto zie je vaag de contouren van het eiland Schiermonnikoog.

Op de basaltblokken zie je zeepokken zitten.

Ten noorden van Lauwersoog ligt de Veerhaven. Vanaf het Pierenend liggen schitterend begroeide korte dijken, de grijze plant is de zeealsem en het lage groene schorrekruid.

En hieronder blaaswier.

Op de zandplaten en langs de watergeulen zie je uitgestrekte rietvelden.

Een aantal weiden op zandplaten worden begraasd door konikpaarden. Aan de westkant van het Lauwersmeer onder Ezumazijl loopt een weg: de Esumakeech. Van daaruit heb je een prachtig zicht op een zeer vogelrijke plek met op de achtergrond een zandplaat met konikpaarden. Er is ook een vogelkijkhut.

Aan de oostelijke zijde van het Lauwersmeer ligt het Jaap Deensgat; ook zo’n plek met een vogelkijkhut. Kijk eens naar al die brandganzen. De vogelaars met hun enorme telelezen onderscheiden daarmee nog veel meer bijzondere watervogels dan ik met mijn eenvoudige toestel.

Tot de karakteristieke pioniersplanten in het Lauwersmeergebied behoort de duindoorn, een struik die nog best hoog kan worden. Een schat van geurige, oranje bessen draagt hij op dit moment. 

Als de bessen wat later naar wit gaan verkleuren, betekent het dat ze gaan vergisten. Ze worden licht alcoholisch. Naar verluidt kunnen kramsvogels, die zich aan deze bessen tegoed doen, enigszins dronken worden.

Uiteraard zijn er grote rietvelden en rietranden. Overal kom je wel losse rietplanten tegen.

Een zeldzaam en mooi plantje staat op dit moment nog in bloei: de parnassia (Parnassia palustris), het is een beschermde plant die op de Nederlandse rode lijst staat. Het plantje, met de tere, lichtgeaderde kroonbladen, wordt niet meer dan zo’n 30 cm hoog en komt nog voor in vochtige zandige duinvalleien, zoals in het Lauwersmeergebied. Het kan van juli tot september massaal bloeien; een prachtig gezicht.

Wanneer de begroeiing ongestoord verdergaat, ontstaan moerasbossen, met populieren, elzen, berken en wilgen.

Hieronder de kruipwilg (Salix repens).

Aan de rand van zo’n bos komen we een verzoek van de boswachter tegen ;-)

We zagen wel verse pootafdrukken en mest van de vermiste, maar we kwamen haar niet tegen.

Dit gebied is een prachtig gebied om te bezoeken. Het rustige, mooi gelegen Natuurdorp Suyderoogh, een parkje van een grote recreatieketen, is een aanrader.

Steeds als de avondschemering intrad, hadden we vanuit ons huisje onderstaand uitzicht.