De els: bomenkalender nr.4.

                                  De onderste foto is van wikipedia.

De vierde boom op de Keltische bomenkalender is de zwarte els - Alnus glutinosa - die hoort bij de periode 18 maart tot 14 april. De els is een boom die graag vlak bij het water staat, of zelfs met de wortels erin.
Hoewel wij een slootje aan de grens van de tuin hebben, staat er geen els. Iets verderop aan de rand van het dorp staat wél een groepje, en daar ben ik heen gelopen voor eerste twee foto's.
Het silhouet van de boom is best elegant en in de bladloze periode is hij niet al te moeilijk te herkennen vanwege de (vrouwelijke) elzenpropjes, die het hele jaar door aan de boom blijven zitten. Als in het voorjaar de mannelijke, hangende katjes verschijnen ( zie onderste foto), zitten de oude, bruine propjes er nog aan. Het jonge blad moet dan nog komen en de nieuwe, groene propjes zien we pas nóg later.
De eindknoppen zijn aan het eind van de winter wat paarsig, maar de laatste week is de boom hier aan het uitlopen.
Elzen kunnen massaal voorkomen in de zg. elzenbroekbossen. Een "broek" is een laaggelegen, drassige plaats. Een aardig verhaal hierover vond ik hier.
Als van elzen hout kapt, wordt het oranjerood op de zaagsnede.  Wanneer het hout dan onder water blijft, kan het eigenlijk niet rotten, waardoor het vroeger werd gebruikt als funderingspalen. Een deel van Amsterdam rust hierop.
Aardig om te weten is dat door symbiose met een schimmel in de wortels de boom stikstof uit de lucht kan binden, die wordt opgeslagen in een soort wortelknolletjes. Zo functioneren die knolletjes als een soort groenbemesting.
De Kelten en de Germanen zagen de els als een magische boom, die met dood en wedergeboorte in verband werd gebracht. Toepasselijk in de Paastijd.